Als een DEFINITIEVE tand (dus GEEN MELKTAND) uit de kaak is geslagen, is het erg belangrijk dat die zo snel mogelijk wordt gevonden. Als de tand namelijk te lang buiten de mond is, drogen de cellen die op de wortel zitten uit. Deze cellen zijn zeer belangrijk voor een goede genezing na het terugplaatsen van de tand in de kaak. Als de cellen uitgedroogd zijn, zal dat een goede genezing na het terugplaatsen van de tand in de kaak belemmeren. 
 

Maatregelen

• Vind de tand zo snel mogelijk 
• Raak de wortel niet aan 
• Reinig, indien nodig en mogelijk, de tand met fysiologisch zout of melk 
• Plaats de tand, indien geen andere mogelijkheid, zelf terug in de kaak en ga daarna zo snel mogelijk naar de tandarts 
• Als u de tand niet zelf terugplaatst, bewaar hem dan bij voorkeur in de mond of evt. in een glas met fysiologisch zout of water en ga zo snel mogelijk naar de tandarts 
• Haal zonodig een tetanusprik
   

De uitgeslagen tand

Als een tand uit de kaak is geslagen, is het erg belangrijk dat die zo snel mogelijk wordt gevonden. Als de tand n.l. te lang buiten de mond is, drogen de cellen die op de wortel zitten uit. Deze cellen zijn zeer belangrijk voor een goede genezing na het terugplaatsen van de tand in de kaak. Als de cellen uitgedroogd zijn, zal dat een goede genezing na het terugplaatsen van de tand in de kaak belemmeren. 
Houdt de tand altijd beet bij het glazuur en nooit bij de wortel. Door de tand vast te houden bij de wortel, beschadigt men de cellen. Ook door beschadiging van de cellen wordt de genezing belemmerd. 

Als de tand vies is geworden, dient die - indien mogelijk - goed schoon te worden gemaakt door hem af te spoelen met fysiologisch zout of melk. Fysiologisch zout zit soms in een EHBO doos maar u kunt het ook zelf maken door een theelepel keukenzout op te lossen in een glas lauw water. Om beschadiging van de cellen te voorkomen, mag de tand in ieder geval nooit worden afgespoeld onder de kraan en mogen beslist geen reinigingsmiddelen of instrumenten worden gebruikt. Bij het afspoelen onder de kraan kan de tand bovendien in de afvoer verdwijnen! 

Vervolgens dient de tand zo snel mogelijk te worden teruggeplaatst in de kaak.
Als de tand goed schoon is, doet u dit zelf indien u geen enkele andere mogelijkheid ziet. Ga daarna altijd direct naar de tandarts voor controle en verdere behandeling. Best gaat u natuurlijk meteen met de tand naar de tandarts. Die zal de tand verder schoonmaken en terugplaatsen in de kaak. 

Het kan even duren voordat u bij de tandarts bent en er bestaat dan een grote kans dat de cellen in de tussentijd uitdrogen. Om deze uitdroging te voorkomen, kan de uitgeslagen tand het beste in de mond worden bewaard. De beste plaats in de mond is de ruimte tussen de kiezen en de wang.
Als de tand niet in de mond kan worden bewaard, bewaar hem dan in een glas melk. Gebruik melk, nooit koffie-melk of karnemelk! 

Indien de juiste procedure wordt gevolgd en als de tand binnen twee uur na het ongeval in de kaak is teruggeplaatst, bestaat een grote kans dat de tand behouden kan worden. 

Als er vuil in de wond is gekomen dan is het raadzaam om, na de behandeling bij de tandarts, contact op te nemen met de huisarts. Die zal een tetanusprik geven als blijkt dat onvoldoende immuniteit bestaat tegen tetanus. Bovendien dient men er op bedacht te zijn dat door het ongeval een hersenschudding kan zijn opgetreden. Neem bij twijfel hierover contact op met uw huisarts. 

De behandeling van de uitgeslagen tand

De tandarts zal de uitgeslagen tand, nadat die goed is schoongemaakt, terugplaatsen in de kaak. Het terugplaatsen van de tand gebeurt zonodig onder plaatselijke verdoving.
Om ervoor te zorgen dat de tand tijdens de genezing goed op zijn plaats blijft staan, zal de tandarts de tand met een zogenaamde spalk vastmaken aan een aantal andere tanden. De spalk moet minstens 2 weken in de mond blijven zitten. In de tussentijd kunt u beter geen hard voedsel eten. Omdat het vaak niet mogelijk is om de omgeving van de uitgeslagen tand goed te reinigen, kan het tandvlees ontstoken raken. Daarom zal de tandarts een desinfecterend mondspoelmiddel voorschrijven waarmee 2 maal per dag gespoeld moet worden. De tand zal, zolang de spalk nog in de mond zit, regelmatig door de tandarts moeten worden gecontroleerd. Na het verwijderen van de spalk kan de tand weer normaal worden gebruikt. 
Om de genezing te kunnen controleren, zal de tandarts röntgenfoto's maken. Daarnaast zal de tandarts misschien een wortelkanaalbehandeling uitvoeren om verkleuring van de tand en ontsteking te voorkomen. 
 

De losse tand

Als door een ongeval een tand verplaatst is, kunt u proberen om hem zelf weer op zijn plaats te zetten. Daarna gaat u zo snel mogelijk naar de tandarts voor controle of evt. verdere behandeling.
Lukt het niet om zelf de tand op zijn plaats te zetten, dan dient de tandarts dat zo snel mogelijk te doen. Ook als een tand losstaat door een ongeval, moet u de tandarts daar snel naar laten kijken. 
 

De behandeling van de losse tand

Tanden die na een ongeval verplaatst zijn in de kaak of losstaan, worden op ongeveer dezelfde wijze behandeld als de uitgeslagen tand. Een verplaatste tand wordt door de tandarts, zonodig onder plaatselijke verdoving, weer in de juiste stand in de kaak gezet. Om de tand tijdens de genezing goed op zijn plaats te houden, wordt hij met een spalk vastgezet aan een aantal andere tanden. Ook een losse tand kan met een spalk worden vastgezet.
Na minstens 2 weken wordt de spalk weer verwijderd. 
Tijdens de genezing dient met een desinfecterend spoelmiddel te worden gespoeld. 
Een tetanusprik is bij een verplaatste of losse tand meestal niet nodig en ook hoeft lang niet altijd een wortelkanaalbehandeling te worden uitgevoerd. Houdt wel rekening met een hersenschudding als gevolg van het ongeval; raadpleeg bij twijfel de huisarts. 

Nogmaals willen we benadrukken dat bij een uitgeslagen, verplaatste of losse tand altijd zo snel mogelijk de tandarts geraadpleegd moet worden. Het succes van de behandeling hangt daar in grote mate vanaf. 
 

Voorkomen losse of uitgeslagen tand

Een uitgeslagen, verplaatste of losse tand wordt vaak veroorzaakt door sportbeoefening.
Veel (contact)sporten geven een verhoogd risico op deze problemen. Door tijdens het sporten een goed passende gebitsbeschermer te dragen, wordt dat risico sterk beperkt. Bij Tandartsendorp kan u terecht voor uw op maat gemaakte gebitsbeschermer.